Το έργο αυτό πρωτοσυνέθεσε στις αρχές του 1848. Στα 1955 ξανά επέστρεψε στην παρτιτούρα της Ωδής για τον Οιδίποδα Τύραννο δίνοντας μια νέα μορφή στο έργο. "Ίσως στο βάθος, η επιστροφή αυτή να μην ήταν από μέρους μου παρά μια πράξη συναισθηματική, να οφειλόταν δηλαδή στο γεγονός ότι το έργο αυτό μένει σαν μαρτυρία μιας εποχής οδυνηρά κοσμογονικής για τη γενιά του γράφοντος".

Σε πρόγραμμα συναυλίας της ΚΟΑ (11/7/1960) ο Θεοδωράκης αναφέρει: «[... ] Πρέπει να πω ότι η Ωδή δεν είναι έργο με «ιστορία», με πρόγραμμα ή με σχέδιο. Οιδίποδες είμαστε όλοι μας –εμείς οι Έλληνες– αυτοτυφλωμένοι, ρημαγμένοι άθελά μας ,καθώς περνάμε απ ’το ένα κακό στο άλλο, απ ' τη μια συμφορά στην άλλη. Τι άλλο μπορούσε να σκεφτεί και να νιώσει ένας νέος στα 1947, δυο μόλις χρόνια μετά την Απελευθέρωση, που αντί για την Ειρήνη μας έφερε νέο πόλεμο, χειρότερο, αδελφοκτόνο! [... ]» Το θεματικό υλικό του έργου προέρχεται από παλαιότερες συνθέσεις –Σεξτέτο και Συμφωνία σε τρία μέρη– με διαφοροποιήσεις σε ότι αφορά τη ρυθμική αγωγή, τα τονικά κέντρα και την ενορχήστρωση. Η αρμονική του γλώσσα εμπνέεται από τους βυζαντινούς τρόπους και ηχεί κατά βάσιν διατονική, ενώ η μορφολογική δομή και ενορχηστρωσή του εμπεριέχουν στοιχεία της δυτικοευρωπαϊκής παράδοσης. Ο ελεγειακός χαρακτήρας και η διάχυτη τραγική ατμόσφαιρα παραπέμπουν αισθητικά στο ύφος μουσικής αρχαίου δράματος.

Παρουσιάζεται σε πρώτη εκτέλεση, στη συναυλία της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών, εις μνήμην του δάσκαλού του, Φιλοκτήτη Οικονομίδη.