Η φήμη του Μίκη Θεοδωράκη ως πολλά υποσχόμενου συνθέτη αρχίζει να σταδιακά να εδραιώνεται. Ο ίδιος όμως δεν αισθάνεται απόλυτα ικανοποιημένος. Η ανάγκη για δημιουργία ξεχωριστού προσωπικού τρόπου έκφρασης γίνεται ολοένα επιτακτικότερη. Οι δεσμοί του με την Ελλάδα είναι τόσο δυνατοί και η πεποίθησή του ότι ο καλλιτέχνης δεν πρέπει να αποχωρίζεται το λαό ισχυρή, που επιχειρεί το 1959 «επιστροφή στις ρίζες» η οποία σηματοδοτείται με τη μελοποίηση των ποιημάτων του Γιάννη Ρίτσου από τη συλλογή «Επιτάφιος» το 1958. Τον Σεπτέμβρη του 1960 κυκλοφορούν ταυτόχρονα δύο εκδοχές του Επιταφίου: με τη Νάνα Μούσχουρη σε ενορχήστρωση Μάνου Χατζιδάκι από την εταιρεία Fidelity και με τον Γρηγόρη Μπιθικώτση σε ενορχήστρωση Μίκη Θεοδωράκη από την Columbia με σολίστ στο μπουζούκι τον Μανώλη Χιώτη. Τον Οκτώβρη του 1960, στην Ελευσίνα, η πρώτη λαϊκή ορχήστρα του Θεοδωράκη συνοδεύει τον Μπιθικώτση και ουσιαστικά καθιερώνεται η έννοια της λαϊκής συναυλίας στην Ελλάδα.