Η σύνθεση αυτής της "καντάτας" έγινε από τις 18 έως τις 21 Νοεμβρίου 1946.

"Θαύμαζα από την Τρίπολη την ποίηση του Βρεττάκου που υπήρξε ο πρώτος που μας μύησε στην σύγχορνη ποίηση. Ήταν η ψυχή στην ομάδα των νέων διανοούμενων της επανάστασης. Εκέι τον γνώρισα και συνδέθηκα μαζί του.  Σε μια από τις συναντήσεις μας μου έδωσε το ποίημα και λίγο αργότερα, κατά το τέλος της σύνθεσης, τον κάλεσα στην Ν. Σμύρνη, όπου προσπάθησα να του δώσω στο αρμόνιο μια γεύση από τη δουλεία μου. Τελικά, το έργο παίχτηκε στα 1977, στον Μουσικό Αύγουστο στο Λυκαβηττό μαζί με το Άξιον  Εστί. [...] Απαγγελέας στη μοναδική εκτέλεση της Μαργαρίτας ήταν ο Νότης Περγιάλης."

Στο έργο του  Η Μαργαρίτα βρίσκουμε επιδράσεις από τον σειραϊσμό του Arnold Schönberg και του Igor Stravinsky, των οποίων ανακαλύπτει παρτιτούρες τους το 1946 και αρχίζει να τις μελετά.

Το έργο αυτό φανερώνει το φιλόδοξο εγχείρημα του Θεοδωράκη να παντρέψει στοιχεία των πολύ προχωρημένων ανατολίτικων τεχνικών σύνθεσης με τις δυνατότητες που προσφέρει η ανθρώπινη φύση.